Ze zijn zeldzaam, maar er bestaan plekken die je recht in het hart raken. De Westhoek is zo’n uitzonderlijke plaats. Een regio die al wie haar bezoekt voorgoed in zijn greep houdt. Misschien schuilt het in dat bijzondere landschap dat vlakke velden afwisselt met voorzichtige heuvels. Een panorama doorzeefd met grafstenen die herinneren aan de gruwel die hier ooit heerste. In de Westhoek leer je profiteren van het leven, telkens als dat kan. Of je nu in een volkscafé een Picon drinkt of geniet in een fijn restaurant, je wordt in de Westhoek overal oprecht hartelijk ontvangen.
In de middeleeuwen klotste de zee tot aan Diksmuides aarden dam. Vandaag ligt het stadje compact geconcentreerd rond de samenvloeiing van de Handzamevaart en de IJzer. Dat het gezellige centrum eigenlijk maar een zakdoek groot is, merk je het best hoog in de IJzertoren. 360° in de rondte domineert groen. Op de prachtig vernieuwde Grote Markt gaat, wat hoogte betreft, het fraaie Belfort, symbool van vrijheid en macht, in concurrentie met de Sint-Niklaaskerk. Vlakbij word je stil in het karaktervolle begijnhof. Om de afstand tot aan het water te overbruggen, hoeft de fiets niet van het imperiaal. Het kan allemaal rustig te voet; om van de ene kant van de stad naar de andere te lopen, volstaat een kwartier. De Handzamevaart stroomt door de stad en mondt bij de oude bloemmolens in de IJzer. Waar nu de imposante toren staat, hebben de geallieerden in WO I vier jaar lang standgehouden. Het is niet alleen de toren en het museum die aan de Groote Oorlog herinneren. Bezoek iets verderop zeker ook de Dodengang, die zowat symbool staat voor de gruwel van dik 100 jaar geleden. Ook niet te missen is de Belgische begraafplaats in Keiem en de Duitse begraafsite in Vladslo, waar het beroemde Treurend Ouderpaar van Käthe Kollwitz niemand onberoerd laat.
Van Sint-Riquiers naar (h)oeren
Je kunt van Diksmuide uit recht naar Veurne, maar we prefereren de schilderachtige route via Oudekapelle en Fortem, om in Alveringem te kamperen bij de boer op de
fijne camping Scheibeekhoeve. Het zou zonde zijn om je verblijf op deze kindvriendelijke camping te beperken tot één nacht. De omgeving smeekt gewoon om verkend te worden, te voet of met de fiets. Een heel mooie, en slechts 10,5 km lange archeologische wandelroute vinden we op verhalenvooronderweg.be, een leuke site vol oude waarheden en pure verzinsels. Zo is er het verhaal over het buurdorpje Oeren. Vroeger zou het Maagdendale geheten hebben, maar volgens de legende werd de naam in een ‘Franse colère’ veranderd in (H)oeren, toen bleek dat er geen maagden waren om het O.L.V-beeld te dragen in de processie… Het startpunt van deze tocht doorheen Alveringem, Oeren en Sint-Rijkers ligt dicht bij de camping, met name in de Sint-Rijkersstraat 19, bij het historische Hof van Wyckhuize, dat vandaag het huidige fraaie gemeentehuis huisvest.
Ook met de fiets haal je hier in de streek je hart op. Wanneer je de drukke N8 Veurne-Ieper dwarst, kom je via het stemmige Izenberge in het nog kleinere Leisele, vlak bij de Franse grens. De ideale plek voor een Picon vin blanc. Met de taal zit het meteen OK om de grens over te steken. Via de Moeren, een gebied dat onder de zeespiegel ligt, kom je in het erg Vlaams aanvoelende Hondschoote, waar bovendien naast de molen een mooie camperplaats is. Via het authentieke Beauvoorde, met zijn fraai kasteel, en het aangename Bulskamp rij je naar Steenkerke, het beeldendorp met een zeker prentbriefkaartgehalte, waar rasartiest Willem Vermandere woont. Van hier gaat het langs de vaart tot in Fortem en zo terug naar Alveringem. Afstand: 34 km.
In de Westhoek leer je profiteren van het leven telkens als dat kan
Via Veurne naar de kust
In Beauvoorde sta je op 8 km van het charmante stadje Veurne en op 15 km van De Panne. Veel mensen beseffen niet dat een flink stuk van de kust tot de Westhoek behoort. Dat gaat van Adinkerke (met Plopsaland) over De Panne (prachtig strand) naar Sint-Idesbald en Koksijde (de hoogste duinen en het mooiste shoppen) tot Oostduinkerke (met zijn garnaalvissers te paard) en Nieuwpoort, waar de IJzer bij de Ganzenpoot in zee stroomt.
Wandelen in Vleteren
Het is geen goed idee om vanuit Alveringem de N8 naar Ieper te nemen. De weg is druk en de kwaliteit is vrij pover. Beter binnendoor tot aan de bijzonder leuke plekjes Lo en Reninge. Oostvleteren ligt vlakbij en vormt de perfecte startplaats voor tal van schitterende wandelingen kriskras door de Westhoek. Westvleteren zal zeker de trappistliefhebbers weten te bekoren; hier mag je zelfs camperen. In Stavele kun je in het weekend terecht in het beroemde en sfeervolle Hof van Commerce. Wie Lo zegt, denkt aan de koekjes van Jules Destrooper. In het bezoekerscentrum leer je alles over de Belgische fabrikant, die in 1886 koekjes bakte als hobby en toen wellicht niet dacht dat zijn lukken zo beroemd zouden worden. In het centrum van Lo kun je tot 13 september verschillende werken van 16 kunstenaars ontdekken langs een parcours van 2 km. Onderweg luister je naar gedichten. De beelden- en poëzieroute start aan Lauka, Markt 17a. Daar vind je ook de gratis wandelbrochure terug met de route en uitleg over alle kunstenaars. Ook de brochure van de klavertjevierfietsroute, 25 km, vind je daar terug. Deze route loopt langs de vier deelgemeentes van Lo-Reninge. Vergeet ook niet om de kerken van Lo, Pollinkhove, Reninge en Noordschote te bezoeken. Daar staan ook werken van kunstenaars opgesteld.
Het varken van Madonna
Vanuit Reninge loopt een aardige weg naar Woumen, waar je kunt genieten in het beschermde natuurgebied De Blankaart. Misschien heb je zin in een tochtje op het water met de fluisterboot? Via Houthulst gaat het dan verder in de richting van Langemark. Wie zou geloven dat er een dorp bestaat dat Madonna heet? Een prachtige naam voor een onooglijk maar zalig plekje. Vraag er maar niet naar, want de mensen van hier spreken het heel anders uit: “Wieder weun up de Madoine. Dat is nie verre van Langemark, anni?” Groot is het niet, maar de verhalen zijn des te sterker. We herinneren ons de leuke film “Het varken van Madonna”, maar op verhalenvooronderweg.be zijn de verhalen ook best verrassend. Over de doodsbedreigingen toen beslist werd om het Onze-Lieve-Vrouw-beeld enkele meters te verplaatsen of over waarom de Galgestraat Galgestraat heet en over vliegenier Malinowski,… Een leuke verhalenwandeling start aan de kerk en is 7,3 km lang.
In Langemark slikken ze even als je om gas vraagt
Onderweg naar Langemark gaat je aandacht als vanzelf naar het indrukwekkende Studentenfriedhof. Dit is een van de weinig overgebleven Duitse kerkhoven in de Westhoek. Er liggen ruim 44.000 soldaten begraven en de naam ervan berust eigenlijk op een leugen. Op Wikipedia lees je er dit over:
“Op 21 oktober 1914 werden het Duitse 26e en 27e Reservekorps ingezet om de Britse en Franse troepen in Langemark aan te vallen, om zo een doorbraak naar Ieper te forceren. De Duitse troepen waren echter onervaren en werden massaal afgeslacht. De Duitse legerleiding verspreidde het bericht dat de jonge regimenten ten westen van Langemark de eerste vijandelijke linie hadden doorbroken, terwijl ze “Deutschland, Deutschland über alles” zongen. Deze bewering klopte niet, er werden geen vijandelijke posten overwonnen en men verzweeg dat de Flandernschlacht was vastgelopen in de modder van de IJzer, maar het positieve bericht werd gretig overgenomen door de Duitse kranten. De jonge regimenten bestonden volgens de mythe hoofdzakelijk uit studenten (in werkelijkheid was slechts één op de drie student), wat aanleiding gaf tot de naam Studentenfriedhof. De naam Langemark werd een begrip tijdens het interbellum: tot vandaag zijn er nog altijd Duitse steden met een Langemarckstraβe.”
Na de Groote Oorlog stond in Langemark geen enkel huis nog recht. Hier vind je dus geen enkel gebouw dat ouder is dan 100 jaar. Vandaag is het prettig wonen in het aangename dorp. Heel recent werd het centrum volledig vernieuwd en op de markt prijken nu prachtige overkappingen. Sinds 20 mei wordt hier weer een gezellige markt gehouden.
Het is lastig kiezen uit een reeks boeiende fietsroutes. Volg je de Zonnebekestraat, dan kom je in Sint-Juliaan (hier zegt men Sintjelees) bij de Canadian Forces Memorial St. Julien, beter bekend als de “Canadien” of “The Brooding Soldier”. Het monument stelt een Canadese soldaat voor die een traditionele militaire groet brengt aan de doden. De rol van de Canadese soldaten tijdens de Tweede Slag bij Ieper wordt hier herdacht. 2000 militairen lieten er het leven bij de eerste gasaanval. Het park rondom dit herdenkingsteken is aangelegd met Canadese aarde en planten. Ook niet te missen: je bent hier op 5 km van Tyne Cot Cemetery in Passendale, de grootste Britse militaire begraafplaats.
Een andere mooie fietsroute brengt je op de oude spoorwegbedding tot Boezinge, waar je de Ieperlee oversteekt naar Elverdinge. Vandaar fiets je naar Zuidschote, Steenstraat, om via Bikschote weer in Langemark aan te komen. Op meerdere plaatsen word je aan de gifgasaanvallen herinnerd die hier plaatsvonden.
Het is lastig kiezen uit een reeks boeiende fietsroutes
Ieperse Feniks
In het centrum van Ieper hoor je opvallend veel Engels. Logisch, met duizenden maken ze de oversteek om de Ypres Salient, de Ieperboog, te volgen en de 150 Commonwealth-begraafplaatsen met de nodige eerbied te bezoeken. Benieuwd of ze er deze zomer alweer bij kunnen zijn. Het schitterende museum In Flanders Fields, in de Lakenhallen, moet je zeker bezoeken als je in de stad bent. Ieper mag je niet verlaten zonder tegen acht uur post te vatten onder de Menenpoort. De Last Post wordt hier dagelijks pakkend verzorgd door de Ieperse brandweer, ter ere van de gesneuvelden van de Groote Oorlog. Iepers trots wordt uiteraard gevormd door de imposante middeleeuwse Lakenhallen. In de 14de eeuw werden goederen per boot over de Ieperlee naar de overdekte verkoopplaats aangevoerd. Net zoals Brugge was Ieper toen wereldklasse. Ruim 100 jaar geleden vernielden granaten de hallen en de kloeke belforttoren.
De Eerste Wereldoorlog heeft toen een hele rits dorpen en steden langs het front met de grond gelijk gemaakt. De mensen moeten zich ontzettend moedeloos hebben gevoeld. Herstellen en weer opbouwen leek op het eerste zicht een onbegonnen zaak. En toch herrees de Westhoek vrij snel zoals de mythische Feniks uit zijn as. Met de dood van 1,7 miljoen soldaten en een ontelbaar aantal gewone burgers in gedachten krabbelde de Westhoek overeind. Dankzij de legendarische werkkracht van de West-Vlamingen was de wederopbouw in tien jaar zo goed als klaar. Verspreid over de hele Westhoek ontdek je grote borden met indrukwekkende foto’s op de plaats waar ze ongeveer 100 jaar geleden werden genomen. De fotografen van toen waren de beroemde Ieperse broers Maurice en Robert Antony en de Brugse Arthur Brusselle.
Verhalen voor onderweg
Ga op stap in de Westhoek en laat je meeslepen door talloze verhalen. Kasteelheren, heksen, geuzen en soldaten, ze passeren allemaal de revue. Maar wees op je hoede: wie zich laat onderdompelen in de verhalen, geraakt er niet meer uit los…
Er zijn verhalen om te lezen of om naar te luisteren, maar ook doe-opdrachten in “Speuren in het bos”: verrassende mysteries, leuke weetjes en plezante opdrachten, gericht aan mama’s, papa’s met kinderen van vijf tot elf jaar, in de mooiste bossen van de Westhoek. Met de hulp van Stijn het Konijn, Ever Sam, Boswachter Bruno of één van de vele andere leuke personages vind je jouw weg doorheen het bos. Als je het juiste pad vindt en de antwoorden weet op alle vragen, dan kun je vast en zeker het mysterie oplossen. Alle speurtochten zijn 2 à 3 km lang en ze zijn niet bewegwijzerd. Haal je speurfolder af in de provinciale bezoekerscentra De Blankaart te Woumen en De Palingbeek te Zillebeke of bij de toeristische dienst van de gemeente waar de tocht is uitgestippeld.
Wandelen van Ieper naar Poperinge
Hemelsbreed liggen de twee steden slechts 12 km uiteen. Je bereikt de hoppestad via Vlamertinge en het historisch belangrijke Brandhoek. Maar het kan ook te voet. De kaart “Wandelnetwerk Heuvelland” koop je voor € 8 in de dienst toerisme of online op de website van Heuvelland. Het fascinerende is dat aan de horizon de heuvels aan de Franse grens (de schreve) opdoemen. Al snel wordt zo’n bultje hier een berg genoemd. Vergeet dus je wandelschoenen (en stokken) niet!
Tussen die West-Vlaamse bergen vind je prachtige verborgen plekjes. Nieuw in Heuvelland is het Stiltepad in Westouter. De magnifieke landschapswandeling laat je toe om in een aantal nieuwe natuurgebieden te herbronnen. De mijmerbankjes onderweg zijn opgesmukt met haiku’s van Bergdichter Geert De Kockere. Hoogtepunten langs het pad zijn het nieuwe natuurgebied Broekelzen en de stilte van het Hellegat. Speelberg De Kosmos is een ideale spot voor een picknick. Op de Sulferberg draait het pad omheen een weide en via een knuppelpad ga je het Brandersbos in. Met de kabelbaan Cordoba zweef je boven de wijngaarden van Entre-Deux-Monts en kun je bij helder weer tot aan de kust kijken. De afstand van de stiltewandeling bedraagt 12,9 km, maar er zijn ook kortere lussen van 6,8 of 9,8 km.
Het geheim zit in de hop
Op rondjewesthoek.be boek je, met een groepje vrienden of met je familie, een Trappistenroute voor een hele dag. Bob zit aan het stuur van de VW-bus, zodat je je over het promillegehalte geen zorgen hoeft te maken. Onderweg leer je alles over goed bier. In het Poperingse Hopmuseum leer je niet alleen alles over hop, maar ook over de Belgische bieren in het algemeen. En dat zijn er véél meer dan je denkt. Wist je dat er in ons land maar 160 ha hopvelden zijn, en dat die in hoofdzaak in het Poperingse te vinden zijn? De aroma’s zijn hier heel goed; de nabijheid van de zee verbetert de kwaliteit van de hop. En bovendien is hop voor het bier wat tannine is voor wijn: het zorgt voor structuur. By the way, hop noemen ze in Poperinge hommel.
Als deel van het project “Feniks 2020” van Westtoer word je in de Kinderbrouwerij van Reningelst in het kader van het wederopbouwverhaal na de oorlog door kinderen op sleeptouw genomen in de gerenoveerde mouterijtoren. Boven in de toren kijk je uit over het landschap van nu en het dorp van toen. Je ziet hoe Kamagurka en de inwoners van Reningelst hun dorp hertekenen, waarheidsgetrouw of met een twist.
Kamperen
- Westouter, camping De Nachtegaal*** (speciaal: 15 vintage-caravans)
www.indenachtegaal.com - Westouter, camping Douve**
www.douve.be - Westouter, glamping Ecochique
www.ecochique.be - Nieuwpoort, Kompas Camping****
www.kompascamping.be/nieuwpoort - Pollinkhove, camping Maedelstede**
www.maedelstede.be - Poperinge, camping Lyssenthoek Farm
https://lyssenthoek-farm.jimdosite.com - Poperinge, glamping Het Betere Boerenbed – Hoeve den Overdraght
www.boerenbed.nl/locatie/hoeve-den-overdraght/#details-service - Kemmel, camping Ypra***
www.camping-ypra.be - Alveringem, camping Scheibeekhoeve
www.scheibeekhoeve.be - Krombeke, camping Stal ‘t Bardehof**
www.staltbardehof.be - Ieper, camping Jeugdstadion
www.jeugdstadion.be - Diksmuide, camping De IJzerhoeve
www.deijzerhoeve.be - Adinkerke, camping Ter Hoeve De Panne
www.campingterhoeve.com - Adinkerke, familiecamping Domein Kindervreugde
www.kindervreugde.be
Camperen
- Zillebeke, kampeerautoterrein Zillebekevijver
T 057 21 72 82 - Ieper, camping Jeugdstadion
www.jeugdstadion.be - Poperinge/Krombeke, Stal ‘t Bardehof
www.staltbardehof.be - Diksmuide, camperterrein ’t Nesthof
T 0475 76 26 12 - Veurne, camperplaats Het Witte Huis
Booitshoekestraat 2 - Westvleteren, camperterrein Sixtusbos
www.sixtusbos.be - Wervik, camperterrein De Balokken
T 056 952425
