Duitse camperaars hebben de merkwaardige gewoonte om bij gesprekken met hun buren op een standplaats Geheimtipps uit te wisselen. Prachtige plaatsen waarvan ze vermoeden dat de andere er nooit eerder geweest is. Duitslands tweede natuurpark, het Altmühltal, in het zuiden van het land, is er zo eentje. Een tip die weliswaar kan tellen, want als je er ooit bent geweest, kom je geheid met veel plezier terug.
Het Altmühltal bestaat exact 50 jaar en ruwweg valt het te situeren tussen het noordelijke deel van de Romantische Straße in het westen, Nürnberg in het noorden, Regensburg in het oosten en Ingolstadt in het zuiden. Een flink gebied met andere woorden dat een paradijs vormt voor natuurliefhebbers, onvermoeibare fietsers, roeiers, vissers en wandelaars, die van grote afstanden houden. Het zou goed kunnen dat de naam Altmühltal ergens een belletje doet rinkelen, want wellicht ben je er, onderweg naar Oostenrijk of Italië, al eens dwars doorheen gereden. De A9 naar München snijdt als het ware het Altmühltal in twee stukken. In het noorden bevinden we ons nog in Franken, waar je zoveel heerlijke kuuroorden vindt. Aan de Donau, in het zuiden, begint Oberbayern. Van de negen Frankische natuurparken is het Altmühltal het meest zuidelijke en tegelijk een van de meest geliefde vakantieregio’s bij de Duitsers. Op één na is het met zijn oppervlakte van 3000 km² het grootste natuurgebied van Duitsland. Iets in de orde van grootte als de provincie Oost-Vlaanderen.
Een lange rivier in Beieren
De Altmühl is één van de langste rivieren in Beieren. Hij ontspringt boven het Frankische merengebied en baant zich slingerend vanaf Gunzenhausen een weg door een rotsachtig gebied, waar burchten vanop zekere hoogte een oogje in het zeil houden. 160 km verderop stort de Altmühl zich nabij Kelheim in de Donau.
140 miljoen jaar geleden bevond zich in het huidige Altmühltal een lagune van de Jurazee. In de steengroeven gaan moedige “onderzoekers” van elke leeftijd op fossielenjacht. Gewapend met hamer en beitel kun je er met het jonge volkje op uit voor een dagje hakwerk in de zachte steen. Meerdere exemplaren van de archaeopterix, de oervogel die alleen in het Altmühltal werd gespot, zijn in het dal gevonden. In het Juramuseum in Eichstätt kun je er één bewonderen.
Veel later hebben zowel Neanderthalers als Kelten, Alemannen en Romeinen hun sporen aan weerszijden van de Altmühl nagelaten. Regelmatig zul je op wandelingen en fietstochten de naam Limes tegenkomen. Net zoals dat in Nederland het geval is, vormt dit een Romeins grensgebied.
Setting voor een sprookje
Onderweg naar het Altmühltal mag je het niet nalaten om voorbij Würzburg halt te houden in het sprookjesachtige stadje Rothenburg ob der Tauber. Je bevindt je dan op de Romantische Straße en tegelijk op de grens van het Altmühltal. Midden in een glooiend landschap nodigt het stadje, dat helemaal in middeleeuwse stijl bewaard is, je uit om er een half dagje te verpozen. Rothenburg is vrij klein, maar het behoort tot de mooiste plekjes van Duitsland. 42 poort- en weertorens bepalen het silhouet van de oude stadskern. De lange stadsmuur met zijn historische versterkingen sluit net zoals 500 jaar geleden het volledige centrum in. Denk maar niet dat je hier alleen zult zijn. ’s Zomers kun je hier haast letterlijk op de koppen lopen. Een groot aantal van deze dagjesmensen zijn van Aziatische origine. Als je het uitzicht van de Chinese miljoenensteden een beetje kent, kan het contrast voor hen hier nauwelijks groter zijn.
Dé camperplaats ligt in Treuchtlingen
Een kleine 100 kilometer verderop arriveren we in ons doel voor de komende dagen: het kuuroord Treuchtlingen. Voor ons vormt de standplaats Stellplatz am Kurpark, aan de rand van het stadscentrum, het toonbeeld van hoe een camperplaats er hoort uit te zien. In totaal vinden 91 kampeerauto’s hier een ruime plek in het groen. Voor 44 onder hen is dat op een comfortperceel van 7 bij 11 meter, waarvan een deel verhard is en een deel uit een grasveldje bestaat. Ideaal dus om de luifel uit te rollen, tafel en stoeltjes uit de garage te halen om te genieten van een heerlijk ontbijt in de zon vóór je aan een stevige fietstocht begint. Tussen de voertuigen door is flink wat ruimte gelaten en de gemoedelijke sfeer wordt alleen maar vergroot door het vele groen en de talrijke kleurrijke struiken. Als alle plaatsen bezet zijn, bestaat er nog een uitwijkterrein dat goed is voor nog eens 47 campers. Aanmelden gebeurt in het 150 meter verderop gelegen Shell-tankstation, waar je bij de betaling van € 13 plus kuurtaks per nacht meteen een bonnenboekje ontvangt, waarmee je in de stad flink wat voordeel kunt doen. Een interessante bon is die met korting in het Thermalbad dat zich in de onmiddellijke nabijheid bevindt. Verder geniet je op de camperplaats van gratis wifi, toiletten en douches – ook voor mensen met een beperking – in een modern sanitairgebouw; er is een broodjesservice, een uitgebreid servicepunt, een afwasruimte, wasmachine en droogkast. Alleen voor stroom en drinkwater moet je extra betalen. Een TopPlatz, maar deze is dan ook echt top!
De stad Treuchtlingen
Voor wie de wandelschoenen al aan heeft of wiens fiets al startklaar staat, gaat het meteen los op één van de talrijke routes direct naast de camperplaats. Wie echter eerst de stad in wil, staat hier op vijf wandelminuten van het centrum. En diegenen die liever een plons nemen in de Altmühltherme moeten maar twee minuten stappen.
Treuchtlingen telt goed 13.000 inwoners en maakt deel uit van het Frankische deel van het natuurpark Altmühltal. De meest markante gebouwen zijn het stadskasteel en de voorbeeldig gerenoveerde burchtruïne boven de stad. Naar andere historische bouwwerken moet je hard zoeken, want als spoorwegknooppunt werd de stad in de Tweede Wereldoorlog danig bestookt. Van de positieve kant bekeken, presenteert Treuchtlingen zich vandaag de dag als een levendige en vriendelijke stad met veel leuke winkels en een groot horeca-aanbod. Een belangrijk aantrekkingspunt voor reizigers is de Altmühltherme met haar veelzijdig aanbod op een totaal van 3000 m² wateroppervlak. Van het klassieke Hallenwellenbad gaat het over vijf binnen- en twee thermale buitenbaden tot de Dode Zee-zoutgrot en een uitgebreid sauna- en wellnesslandschap.
Tijdens een reis in het Altmühltal is het haast je plicht om de regionale keuken uit te proberen. Dat lukt bijzonder prettig tussen Treuchtlingen en het dorp Wettelsheim, hoog aan de rand van het bos, in de Wettelsheimer Keller. Deze Biergarten met zijn heerlijk uitzicht op het Altmühltal dateert al van 1850 en geldt vandaag onder bierliefhebbers aller landen als een topadresje. Het bier komt uit een houten vat van de lokale brouwerij Strauß en tot de specialiteiten van het huis behoren de fränkische Schlachtplatte, de braadworst met zuurkool en de kaasschotel.
Wandelen, fietsen en varen
Reken op ten minste twee uur fietsen voor het 30 kilometer lange traject naar het fraaie Eichstätt, de hoofdplaats van het Altmühltal. Je zult namelijk verscheidene keren willen halt houden om beter te kunnen genieten van het mooie landschap en de charmante dorpjes. Onderweg volg je een flink eind de Altmühl en daar passeer je verscheidene campings, geschikt voor zowel tenten, caravans als campers. Kanovaarders en kajakkers stellen de vele aanlegsteigers erg op prijs. ’s Zomers wordt hier enorm veel gevaren. Jonge gezinnen met kinderen appreciëren dan weer sterk de familiale sfeer op de campings. Hier kom je varen, wandelen of fietsen. Honderden kilometers fietspad verbinden leuke plekjes in de regio. De ware klassieker is de lange Altmühltal-Radweg die je ook in etappes kan rijden. Ten zuidoosten van Treuchtlingen is die weg bijzonder aantrekkelijk. Je volgt er de slingerende loop van de rivier doorheen de Frankische Jura met zijn bizarre rotsformaties.
Ook goed nieuws voor wandelaars: twee van de Top Trails of Germany vind je in het Altmühltal. Er is het 150 kilometer lange sluitstuk van de Frankenweg, maar de gouden medaille gaat naar de beroemde Panoramaweg. Deze wandelweg van 200 kilometer laat je op de beste manier van de verscheidenheid van het Altmühltal genieten. Het is een heel romantisch pad dat van Gunzenhausen tot Kelheim de nauwelijks te tellen bochten van de Altmühl volgt. Slow travel-gewijs baant die zich op een slome wijze een weg door het dal. Je komt voorbij de zonnige hellingen van de Altmühljura, waar je de uitzichten je leven lang onthoudt. Je hoeft de Altmühl echter niet slaafs te volgen: vanaf de Panoramaweg vertrekken meer dan een dozijn lusvormige wandeltrips van zo’n 15 kilometer. Een topwandeling van een heel ander slag is het 120 kilometer lange Limespad, dat dwars door het natuurpark loopt. Limes is Unesco-Werelderfgoed en het woord zelf staat voor de oude grens van het Romeinse Rijk.
Cultuurstad Eichstätt
Te voet of met de fiets kom je vroeg of laat in Eichstätt uit. Het barokke stadje telt nauwelijks 14.000 inwoners, maar vormt toch de hoofdplaats van het Altmühltal. Sinds 1980 bevindt zich hier Duitslands enige Rooms-katholieke universiteit. De geschiedenis van de prachtige plaats reikt tot het jaar 741 en tijdens een Stadtbummel raak je danig onder de indruk van de vele historische panden die met elkaar wedijveren in barokke grandeur. Saai is zo’n slentertochtje zeker niet, want met enige humor (dat hebben ze dus toch in Duitsland) houdt men de geschiedenis levendig. Zo zie je vanaf een brug boven het water een metalen kooi bengelen, groot genoeg om er een mens in te stoppen. Dit straftuig gebruikte men vroeger blijkbaar om de bakkers in te stoppen en een aantal keren onder te dompelen als hun brood te licht was. Geen sprake van procedurefouten hier.
Het levendige Neuburg
Vanuit Eichstätt is het 23 kilometer rijden tot Neuburg an der Donau, meteen de zuidelijke grens van het Altmühltal. Dat kan weer met de fiets. Je rijdt dan door een lieflijk, zacht glooiend landschap, waar het lichtgroene weiland met het donkergroen van de bossen en de wijnbergen afwisselt. Neuburg is een actief stadje met een indrukwekkend renaissancekasteel vlakbij de stroom. Er is een imposante collectie Vlaamse barokschilderkunst in gehuisvest.
Audi-stad Ingolstadt
Als we de loop van de Donau blijven volgen, komen we als vanzelf in de mooie stad Ingolstadt. Een indrukwekkend onderwijscentrum met een universiteit en een technische hogeschool. Een mooie historische plek ook om een reis door het Altmühltal op een hoogtepunt te laten eindigen. Elektronicagrossier Media Markt heeft hier zijn hoofdkwartier, maar autogekken zullen de stad eerder met het merk-met-de-vier-ringen associëren. Audi heeft hier zijn hoofdzetel en grootste fabriek aan de rand van de stad én een juweel van een automuseum. Naast de moderne aspecten van de stad moet je ook oog hebben voor de historische stadskern. Ver hoef je hiervoor niet te lopen, want de camper kan op de parking naast het Hallenbad terecht. Je bent dan op minder dan vijf minuten van het centrum. Dat is vrij klein, maar het kan uitpakken met een schat aan prachtige gebouwen. Het Nieuwe Kasteel, dat eigenlijk stokoud is, vormt de grote blikvanger. Dit gebouw vormde in de 15de eeuw de aanzet voor een serie gotische bouwwerken, zoals de domkerk en het proveniershuis. Een reeks gerestaureerde huizen met puntgevel in de verkeersluwe straten waar het zalig winkelen is, de stadspoorten en een aantal fiere torens vormen verder het stadsbeeld.
Info
Naturpark Altmühltal
Zentrale Tourist Information Naturpark Altmühltal
Notre Dame 1
D-85072 Eichstätt
T +49 8421 9876-0
www.naturpark-altmuehltal.de
www.rothenburg.de
www.tourismus-treuchtlingen.de
www.ingolstadt-tourismus.de
www.schloesser-bayern.de
www.top-trails.de
Camperplaatsen
- Reisemobilstellplatz “Am Kurpark”
Kästleinsmühlenstraße 20 | 91757 Treuchtlingen | 91 plaatsen | betalend
www.top-platz.de - Neuburg | Zur Ringmeierbucht 6 | 30 plaatsen | gratis
- Mörnsheim | Hammermühle 3 | 21 plaatsen | betalend
- Monheim | Schulstraße 4 | 6 plaatsen | gratis
- Eichstätt | Schottenau 62 | 40 plaatsen | gratis
- Ingolstadt | Jahnstraße 9-15 | 13 plaatsen | betalend
- Gunzenhausen | Ansbacher Straße 99 | 40 plaatsen | betalend
- Donauwörth | Neue Obermayerstraße 2 | 12 plaatsen | gratis
- Neustadt an der Donau | Bad Gögging Limes-Therme | 43 plaatsen | betalend
- Rothenburg ob der Tauber | Laiblestraße 18 | 30 plaatsen | betalend
Campings
- Campingplatz Hasenmühle | Heidenheim
- Altmühlsee Camping Herzog | Gunzenhausen
- Natur Camping | Pappenheim
- Naturcamping Aktiv Mühle | Solnhofen
- Zeltplatz Altmühltal | Dollnstein-Breitenfurt
- Azur Campingplatz Altmühltal | Kipfenberg
- Campingplatz Bauer-Keller | Greding
- Campingplatz an der Altmühl | Beilngries
- Campingplatz Kratzmühle | Kinding
- Campingplatz Kastlhof | Riedenburg
